Home » Nieuws & achtergrond » Wanneer het niet lukt om een nalatenschap af te wikkelen

Wanneer het niet lukt om een nalatenschap af te wikkelen

18 september 2020

Een nalatenschap afwikkelen blijkt in de meeste gevallen geen probleem. De erfgenamen komen dan gezamenlijk tot afspraken, al dan niet met hulp van de notaris. Een nalatenschap kan in beginsel niet worden afgewikkeld zonder dat alle erfgenamen daarbij betrokken zijn. Soms is een van de erfgenamen het oneens met de gang van zaken en weigert deze de noodzakelijke medewerking te verlenen. Daardoor verkeren de erfgenamen in een patstelling en wordt de nalatenschap niet verdeeld.

 

Dit artikel besteedt aandacht aan de situatie dat er geen overeenstemming is over de wijze waarop een nalatenschap wordt afgewikkeld.

"Mijn hulp wordt regelmatig ingeroepen wanneer de erfgenamen er onderling niet uitkomen"

Boedelbeschrijving

De afwikkeling van een nalatenschap begint bij het vaststellen van wat daartoe behoort. Er zal in het algemeen sprake zijn van bezittingen en schulden. Zo is een koopwoning een bezitting en de daarop rustende hypotheek een schuld. Doorgaans zal het evident zijn wat tot de nalatenschap behoort, maar dat is niet altijd het geval. Daar kan het geschil zelfs al door ontstaan.

De omvang van de nalatenschap kan worden vastgelegd in een zogenoemde boedelbeschrijving. Het door rechtspraak.nl ter beschikking gestelde model is daarvoor een goed instrument. Wanneer dit model wordt ingevuld, zal het niet snel gebeuren dat er bezittingen of schulden over het hoofd worden gezien.

 

Beneficiaire aanvaarding

Nadat de omvang van de nalatenschap is vastgesteld, kan er in beginsel tot verdeling over worden gegaan. Dat is echter niet het geval wanneer de nalatenschap beneficiair is aanvaard. De nalatenschap mag dan pas worden verdeeld wanneer de schulden van de nalatenschap zijn betaald. Dat wordt de vereffening van de nalatenschap genoemd. Wordt er al tot verdeling overgegaan voordat de vereffening is afgerond, dan kan dit tot persoonlijke aansprakelijkheid leiden van de erfgena(a)m(en), ondanks dat deze de nalatenschap beneficiair heeft/hebben aanvaard.

 

Executeur

Bij testament kan de erflater een executeur hebben benoemd. Uit het testament zal blijken welke bevoegdheden en verplichtingen de executeur heeft. Alleen wanneer er een zogenoemd afwikkelingsbewind is ingesteld, is de executeur ook bevoegd om de nalatenschap te verdelen. Wanneer dat niet het geval is, dan is de executeur slechts bevoegd om de nalatenschap te beheren en gereed te maken voor verdeling.

 

Vordering tot verdeling

Hoe meer erfgenamen er zijn, hoe groter de kans is dat een of meerdere erfgenamen onbereikbaar en/of onwelwillend is om mee te werken aan de verdeling van de nalatenschap. In een dergelijk geval kan een advocaat bij de rechtbank een vordering instellen om vervangende toestemming te verkrijgen, bijvoorbeeld te verlenen aan de erfgenaam die medewerking vordert om een koopovereenkomst en leveringsakte te ondertekenen namens de niet meewerkende erfgenaam.

De wet bepaalt namelijk dat een deelgenoot (een erfgenaam) de verdeling van een gemeenschap (de nalatenschap) of gemeenschappelijk goed (de woning die tot de nalatenschap behoort) kan vorderen. De conclusie is dan ook dat een nalatenschap, nadat deze zo nodig is vereffend, te allen tijde geheel of gedeeltelijk verdeeld kan worden.

 

Heeft u vragen over de vaststelling van de omvang van een nalatenschap of de verdeling ervan?

Neem dan vrijblijvend contact op met mr. E.J. Luursema, erfrechtspecialist en lid van De Vereniging Erfrecht Advocaten Nederland (VEAN).

Heeft u vragen na het lezen?

Wij bellen u graag terug.

Erfrecht: een luisterend oor, een zakelijke aanpak

Elk overlijden gaat gepaard met emoties. Er komt regelmatig 'oud zeer' naar boven. Lukt het niet de nalatenschap af te wikkelen? Dan kan de notaris of een van de erfgenamen erfrechtadvocaat Erik Luursema inschakelen...

Erfrecht

Gezamenlijk gezag: uitzondering of regel?

Door Tweede Kamerleden Vera Bergkamp (D66) en Jeroen van Wijngaarden (VVD) is deze week een initiatiefwetsvoorstel ingediend die het mogelijk moet maken dat ongehuwde vaders van rechtswege gezamenlijk met moeder...

Artikel