Susanne Wolfert: advocaat in het familierechtSusanne kan slecht tegen onrecht. Daarom wist ze als tiener al dat ze advocaat wilde worden. "Ik vecht voor iemand. Of het nu...
In bepaalde omstandigheden is het denkbaar dat een geadopteerde een adoptie ongedaan wil maken. Een adoptie ongedaan maken (herroepen) kan alleen door de rechtbank worden uitgesproken op verzoek van de geadopteerde zelf. Dit is geregeld in artikel 1:231 en artikel 1:232 van het Burgerlijk Wetboek (hierna: BW).
Uit deze artikelen volgt dat:
- De herroeping moet in het belang van de geadopteerde zijn;
- De rechter moet van het belang van herroeping overtuigd zijn; en
- De herroeping moet plaatsvinden tussen de twee en vijf jaar na de dag waarop je meerderjarig (achttien jaar) bent geworden.
Mogelijkheid van herroeping van adoptie
De mogelijkheid van herroeping van adoptie is sterk beperkt; herroeping kan niet tijdens de minderjarigheid van het geadopteerde kind, niet op verzoek van de biologische ouders en ook niet op verzoek van de adoptiefouders. Alleen het geadopteerde kind kan om herroeping verzoeken en dat verzoek wordt alleen maar toegewezen wanneer de rechter overtuigd raakt van het belang van de geadopteerde bij herroeping van de adoptie. Daarnaast is er in de wet een uiterst beperkte termijn opgenomen waarbinnen zo’n verzoek moet worden gedaan. Het verzoek kan pas gedaan worden nádat de geadopteerde 20 jaar is geworden en vóórdat de geadopteerde 23 jaar is geworden.
Deze termijn is echter niet absoluut, er zijn ondertussen ook uitspraken van rechtbanken bekend, waarin ondanks de verstreken termijn de adoptie wel is herroepen. Des te later het verzoek echter wordt ingediend, des te meer waarde er zal worden gehecht aan de vraag of er sprake is van bijzondere omstandigheden. Daarbij wordt verwezen naar artikel 8 van het Europese Verdrag van de Rechten van de Mens waarin het recht op privé-, familie- en gezinsleven is opgenomen. Rekening houdend met de wens van de geadopteerde om zijn of haar identiteit te hervinden en uit respect voor het privéleven van de geadopteerde die zijn natuurlijke familieband wil herstellen, is dan het vasthouden aan de in de wet genoemde strikte termijn niet wenselijk. Let wel, deze uitspraken zien op het verstrijken van de termijn, dus wanneer het verzoek pas ná de 23e verjaardag wordt ingediend. Voor het indienen van een verzoek vóórdat het 20e levensjaar is bereikt is vooralsnog geen ruimte.
Een verzoek tot herroeping van de adoptie kan enkel door tussenkomst van een advocaat worden ingediend.
In de procedure zal de geadopteerde worden gehoord maar worden ook de adoptiefouders in de gelegenheid gesteld zich uit te laten over het verzoek om de adoptie te herroepen.
Gevolgen van herroeping van de adoptie
Als een adoptie wordt herroepen, worden de juridische familierechtelijke banden die door adoptie tussen de adoptieouders en de geadopteerde zijn ontstaan, verbroken.
Wanneer een adoptie in Nederland heeft plaatsgevonden van een in Nederland geboren kind, herleven de juridische familierechtelijke betrekkingen die door de geboorte zijn ontstaan tussen de geadopteerde en de biologische ouders. Ten aanzien van een adoptie uit het buitenland gelden andere regels, in dat geval kan er namelijk bij de procedure in Nederland niet direct door de rechter worden vastgesteld welke rechtsgevolgen dit in het land van herkomst heeft, dit is afhankelijk van de wet- en regelgeving in het land van herkomst.
Door een herroeping van de adoptie verliest de geadopteerde niet (altijd) van rechtswege de Nederlandse nationaliteit. Het is afhankelijk van de wet- en regelgeving in het land van herkomst of de geadopteerde zijn of haar oorspronkelijke nationaliteit terugkrijgt. Als de geadopteerde de wens daartoe heeft, kan afstand van het Nederlanderschap gedaan worden. Een verzoek hiertoe geschiedt los van het verzoek tot herroeping van de adoptie.
Je naam veranderen na herroeping
Door een herroeping van de adoptie verandert niet direct de achternaam van de geadopteerde. Indien gewenst kan de geadopteerde, wanneer de rechtbank het verzoek tot herroeping van de adoptie toewijst, een verzoek tot achternaamswijziging indienen bij Dienst Justis. De geadopteerde dient dan bewijsstukken te overleggen waaruit de oorspronkelijke achternaam blijkt. Indien deze stukken niet voorhanden zijn, of simpelweg onbekend is wat de oorspronkelijke achternaam is, kan de geadopteerde nog steeds een verzoek tot wijziging van de achternaam indienen, maar zal er in beginsel sprake moeten zijn van psychische hinder bij het voortzetten van de achternaam van de adoptiefouders.
Ook een voornaamswijziging behoort in beginsel tot de mogelijkheden maar zal wel aangevraagd moeten worden.
Tot slot: herroeping van de adoptie kan ook gevolgen hebben voor de erfrechtelijke positie van de geadopteerde. Immers zal je geen erfgenaam meer zijn van de adoptiefouders waarmee wordt gebroken. Uitzondering hierop is dat je nog als erfgenaam wordt genoemd in het testament van de adoptiefouders.
Heeft u vragen en/of wilt u graag meer informatie ontvangen over de herroeping van adoptie? Neem dan vooral contact met advocaat Susanne Wolfert op. Zij helpt u graag verder.
Heeft u vragen na het lezen?
Specialisten in personen- en familierecht met hart voor uw zaak
Vooral in het personen- en familierecht kunnen de emoties hoog oplopen. Wij luisteren naar u. We leggen uit wat uw juridische positie is en wat de mogelijkheden zijn. Daarna gaan we in gesprek met de andere partij....
Gezamenlijk gezag: uitzondering of regel?
Door Tweede Kamerleden Vera Bergkamp (D66) en Jeroen van Wijngaarden (VVD) is deze week een initiatiefwetsvoorstel ingediend die het mogelijk moet maken dat ongehuwde vaders van rechtswege gezamenlijk met moeder...